Doğu Roma İmparatoru (Ölümü: 1071) 11. yüzyılın ikinci yarısında, Balkanlar üzerinden saldırıya geçen Peçeneklere ve Uzlara, Doğu Anadolu’dan Marmara ve Ege denizi kıyılarına kadar ilerleyen Selçuklu birliklerine karşı imparatorluğu savunacak güçlü bir hükümdara ihtiyaç vardı. Askeri parti, kraliçe Eudokia’yi Kapadokyalı tanınmış General Romanos Diogenes (Romen Diyojen) ile evlenmek zorunda bıraktı. Romanos Diogenes, 1068′de imparator ilan edildi. Atılgan ve cesurdu. Ayrıca kendini beğenmiş, övünmekten hoşlanan biriydi. Ülkesine barış getirmek için hemen orduyu topladı. Türkler üzerine sefere çıktı. Güneydoğu Anadolu’ya kadar ilerledi. Menbic’i aldı. İstanbul’a dönüşünde törenle karşılandı, ikinci seferde Sivas ve Kayseri dolaylarına kadar ilerledi. Fakat Türk birliklerinin akınlarını ve baskınlarını önleyemedi. Malazgirt Savaşı’nda (Bak.) Büyük Selçuklu İmparatorluğu sultanı Alparslan’a karşı ağır bir yenilgiye uğradı ve tutsak düştü (1071). Alparslan’la anlaşma yaptıktan sonra serbest bırakıldı. Romanos Diogenes, İstanbul’a dönerken, onun yerine imparator olan 7. Mihael Dükas tarafından tutuklandı. Gözlerine mil çekildi ve bir manastıra kapatıldı. Romanos Diogenes burada acı ve üzüntüden kısa sürede öldü.
